Джордж Оруэл

Палемічнае эсэ "Зацемкі пра нацыяналізм" (кастрычнік 1945)

• Той, хто гадуе ў свядомасці нацыяналістычную прыхільнасць ці нянавісць, робіцца няздольным прызнаць пэўныя факты, хоць і ведае, у пэўным сэнсе, што яны сапраўдныя.

Вось некалькі прыкладаў. Ніжэй пералічаны пяць тыпаў нацыяналістаў, і пры кожным дапісаны факт, які гэтаму нацыяналісту немагчыма прызнаць, хоць бы і ў патаемных думках: Брытанскі Торы: Брытанія выйдзе з вайны [Другая сусветная вайна] з паменшанай сілай і прэстыжам; Камуніст: Без дапамогі Брытаніі і Амерыкі, Расія была б пераможана Германіяй; Ірландскі нацыяналіст: Эйрэ можа заставацца незалежнай толькі таму, што яе абараняе Брытанія; Трацкіст: Сталінскі рэжым прыймаецца рускімі [народнымі] масамі; Пацыфіст: Тыя, хто "адкідае" гвалт, могуць рабіць так толькі таму, што іншыя [замест іх] чыняць гвалт на іх карысць.

Усе гэтыя факты вельмі відавочныя, калі не ўмешваць эмоцый, але для пералічаных асобаў такія факты таксама і недапушчальныя, і таму [пералічаным асобам] іх сапраўднасць трэба адмаўляць, і будаваць на такім адмаўленні фальшывыя тэорыі.